ခွေးရူးပြန်အန္တရာယ် သတိပြုကာကွယ်

ကုရာနတ္ထိဆေးမရှိ ရောဂါတွေထဲမှာ ခွေးရူးပြန်ရောဂါဟာလည်း နာမည်ဆိုးနဲ့ကျော်ကြားတဲ့ ရောဂါတစ်မျိုးဖြစ်ပါတယ်။ ရောဂါပိုးရှိတဲ့တိရစ္ဆာန်တွေရဲ့ တံတွေးက ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးတွေဟာ အကိုက်ခံရသူရဲ့ သွေးကြောထဲကိုဝင်ရောက်ကူးစက်ပါတယ်။ အကိုက်ခံရသူမှာ ခွေးရူးပြန်ကာကွယ်ဆေးမထိုးထားဘူးဆိုရင် အချိန်ကြာလာတာနဲ့အမျှ ရောဂါလက္ခဏာစတင်ပြလာပြီး နောက်ဆုံး ကုသကယ်တင်ဖို့မတတ်နိုင်တော့ဘဲ အသက်ဆုံးရှုံးရလောက်တဲ့အထိ ပြင်းထန်တဲ့ရောဂါတစ်မျိုး ဖြစ်ပါတယ်။

ခွေးရူးပြန်ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးကို ကာကွယ်ဆေးမထိုးထားတဲ့ အလေအလွင့်ခွေးတွေမှာ အများဆုံးတွေ့ရတတ်ပြီး ကြောင်၊ ကြွက်၊ လင်းနို့၊ မြေခွေး အစရှိတဲ့ တိရစ္ဆာန်တွေကနေလည်း ကူးစက်နိုင်ပါတယ်။ ကိုယ်က ဒဏ်ရာသေးတယ်ဆိုပြီး အမှုမဲ့အမှတ်မဲ့ နေလိုက်မယ်ဆိုရင်တော့ အသက်ဆုံးရှုံးဖို့ အခွင့်အလမ်းတော်တော်များတယ်ဆိုတာ သိထားဖို့ လိုပါတယ်။ ဒီနေ့ဆောင်းပါးမှာတော့ ခွေးရူးပြန်ရောဂါမဖြစ်ပွားစေဖို့ ဘယ်လိုကာကွယ်မလဲ၊ ဘာတွေ ပြင်ဆင်ထားသင့်လဲ၊ ရှောင်ကြဉ်သင့်တဲ့အရာတွေ အစရှိတဲ့အကြောင်းအရာတွေကို ပြောပြပေးသွားမှာပါ။

ခွေးရူးပြန်ရောဂါ ကူးစက်ပုံအဆင့်ဆင့်

ရောဂါပိုးရှိတဲ့တိရစ္ဆာန်က တခြားလူကိုဖြစ်စေ၊ တိရစ္ဆာန်ကိုဖြစ်စေ ကိုက်လိုက်တဲ့အခါမှာ ကူးစက်ပါတယ်။ အဓိက ခွေးရူးပြန်ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးပါနေတဲ့တံတွေးဟာ အကိုက်ခံရတဲ့ဒဏ်ရာရဲ့ အတွင်းတစ်သျှူး၊ သွေးကြောထဲထိ ဝင်သွားတဲ့အခါ ကူးစက်ပါတယ်။ အကိုက်မခံရတဲ့အခြေအနေမှာတောင် ရောဂါပိုးရှိတဲ့တိရစ္ဆာန်ဟာ ကိုယ့်အရေပြားအပေါ်က အနာ၊ ပွန်းပဲ့ထိခိုက်ဒဏ်ရာကို လျှာနဲ့ လျက်လိုက်ရင်လည်း ဗိုင်းရပ်စ်ပိုး ကူးစက်ခံရနိုင်ပါတယ်။

ခွေးရူးပြန်ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးကို သယ်ဆောင်နိုင်တဲ့တိရစ္ဆာန်တွေ

သွေးနွေးသတ္တဝါအများစုမှာ ကာကွယ်ဆေးမထိုးထားဘူးဆိုရင် ခွေးရူးပြန်ဗိုင်းရပ်စ်ပိုး ရှိနိုင်ပါတယ်။ ခွေး၊ ကြောင်၊ နွား၊ ရှဉ့်၊ ဆိတ်၊ မြင်း အစရှိတဲ့ အိမ်မွေး သို့မဟုတ် ခြံမွေးတိရစ္ဆာန်တွေ၊ ကြွက်၊ လင်းနို့၊ မျောက်၊ မြေခွေးအစရှိတဲ့ တောရိုင်းတိရစ္ဆာန်တွေ၊ စနစ်တကျ မွေးမြူထားခြင်းမရှိတဲ့ အလေအလွင့်တိရစ္ဆာန်တွေ အကိုက်၊ အကုတ်ခံရတဲ့အခါမှာလည်း ခွေးရူးပြန်ရောဂါပိုး ကူးစက်ခံရနိုင်ချေ များပါတယ်။

ခွေးရူးပြန်ရောဂါလက္ခဏာက ဘာတွေလဲ

ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးဟာ ကိုယ်ခန္ဓာထဲစတင်ဝင်ရောက်လာတဲ့အခါ တုပ်ကွေး၊ အအေးမိသလို ရောဂါလက္ခဏာတွေ တွေ့ရတတ်ပြီး ရက်အနည်းငယ်ကြာနိုင်ပါတယ်။ ကိုယ်က ကာကွယ်ဆေးလည်းလုံးဝမထိုးထားဘူးဆိုရင်တော့ အနှေးနဲ့ အမြန် ပြင်းထန်တဲ့လက္ခဏာတွေ ပြလာပြီး ခွေးရူးပြန်ရောဂါကြောင့် အသက်ဆုံးရှုံးရနိုင်ပါတယ်။
ခွေးရူးပြန်ရောဂါ ရှိနေပြီဆိုတာ သိနိုင်တဲ့လက္ခဏာတွေကတော့

• အပြင်းဖျားနာခြင်း
• ခေါင်းမူးခေါင်းကိုက်ခြင်း
• ကိုယ်လက်မအီမသာဖြစ်ခြင်း
• မူးဝေအော့အန်ခြင်း
• စိုးရိမ်ပူပန်ခြင်း
• စိတ်ရှုပ်ထွေးခြင်း
• အာရုံစူးစိုက်မရခြင်း
• အသိစိတ် လွတ်ခြင်း
• တက်ကြွလွန်းခြင်း
• အစာမျိုရ ခက်ခဲခြင်း
• ပါးစပ်ကနေ သွားရည်အမြဲစီးကျနေခြင်း
• ရေသောက်ဖို့ ခက်ခဲခြင်း၊ ရေမြင်ရင် ကြောက်လန့်စိတ်ဖြစ်ခြင်း
• စိတ်ကယောင်ခြောက်ခြားဖြစ်ခြင်း
• အိပ်မပျော်ဖြစ်ခြင်း
• ကိုယ်လက်အင်္ဂါ အကြောသေခြင်း၊ လေဖြတ်ခြင်း တွေဖြစ်ပါတယ်။

ဘယ်လိုအချိန်မှာ ဆရာဝန်နဲ့ ပြသသင့်လဲ

ကိုယ်နဲ့ မသိတဲ့ တိရစ္ဆာန်တစ်ကောင်ကောင်ရဲ့ အကိုက်ခံရတာနဲ့ (၂၄) နာရီအတွင်း စောနိုင်သလောက် စောစောသွားပြနိုင်ရင် အကောင်းဆုံးပါပဲ။ အထူးသဖြင့် ကာကွယ်ဆေးထိုးထားတဲ့အိမ်မွေးတိရစ္ဆာန်မဟုတ်ဘဲ တခြား အလေအလွင့်တိရစ္ဆာန်တွေ ကိုက်တာ၊ ကုတ်တာခံရရင်လည်း အမြန်ဆုံးပြသပြီး ကုသမှုခံယူသင့်ပါတယ်။

ကိုယ့်ဒဏ်ရာရဲ့ အခြေအနေကိုလေ့လာပြီး ဆရာဝန်ကညွှန်ကြားထားတဲ့ ဆေးအညွှန်းအတိုင်း သေချာလိုက်နာဖို့၊ ကာကွယ်ဆေးကို ရက်ချိန်းအတိုင်း မပျက်မကွက် မှန်မှန်ထိုးပေးဖို့ အလွန်အရေးကြီးပါတယ်။

ခွေးရူးပြန်ရောဂါ မကူးစက်ခံရစေဖို့ ဘယ်လိုကာကွယ်မလဲ

ခွေးရူးပြန်ရောဂါဆိုတာ ကုရာနတ္ထိ ဆေးမရှိပေမဲ့ အချိန်မီကာကွယ်လို့ရတဲ့နည်းလမ်းတွေ အများကြီးရှိပါတယ်။

၁။ ကိုယ့်အိမ်မှာ မွေးမြူထားတဲ့တိရစ္ဆာန်လေးတွေကို ခွေးရူးပြန်ကာကွယ်ဆေး ပုံမှန်ထိုးပေးရပါမယ်။ ကာကွယ်ဆေးထိုးထားတဲ့အခါမှာ တိရစ္ဆာန်လေးတွေမှာလည်း ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးမကူးစက်ခံရနိုင်သလို လူတွေအတွက်လည်း အန္တရာယ်ကင်းရှင်းပါတယ်။

၂။ အိမ်မွေးတိရစ္ဆာန်တွေကို အပြင်မထုတ်ထားပါနဲ့။ အထူးသဖြင့် ကျွန်တော်တို့ မြန်မာနိုင်ငံမှာ အလေအလွင့် တိရစ္ဆာန်တွေ အလွန်များတဲ့အပြင် စနစ်တကျ ကာကွယ်ဆေးထိုးထားတာမျိုးလည်းမရှိတဲ့အတွက် ကိုယ့်ရဲ့ အိမ်မွေးတိရစ္ဆာန်တွေ အကိုက်ခံရကနေ ကူးစက်နိုင်ပါတယ်။

၃။ ကိုယ့်အိမ်ပတ်ဝန်းကျင်မှာ အလေအလွင့်ခွေးတွေ အရမ်းများနေရင် သက်ဆိုင်ရာကိုအကြောင်းကြားပြီး ကာကွယ်ဆေးထိုးပေးဖို့နဲ့ စောင့်ရှောက်ရေးဂေဟာတစ်ခုခုရှာဖို့ ဝိုင်းဝန်းကူညီပေးပါ။

၄။ မဖြစ်ခင် ကြိုတင်ကာကွယ် ဆိုသလို ကိုယ်တိုင်လည်း ခွေးရူးပြန်ကာကွယ်ဆေး ပုံမှန်ထိုးပေးဖို့လိုပါတယ်။ ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ် ကြိုတင်ကာကွယ်ထားတဲ့အခါ ကိုယ့်အတွက်လည်း အသက်အန္တရာယ်ကနေ ကင်းရှင်းနိုင်တာပေါ့။

၅။ အလေအလွင့်တိရစ္ဆာန်တွေကို စနောက်တာမျိုး မလုပ်ပါနဲ့။ ပုံမှန်အားဖြင့် တိရစ္ဆာန်တွေဟာ လူတွေကို လန့်ကောင်းလန့်နေနိုင်ပေမယ့် ရောဂါပိုးရှိနေတဲ့တိရစ္ဆာန်တွေဆိုရင် ပြန်ပြီး ရန်လိုကာ ကိုက်တတ်ပါတယ်။

၆။ ကလေးငယ်တွေကို အပြင်ခေါ်သွားတဲ့အခါ လူကြီးတစ်ယောက်က အမြဲ ဘေးနားမှာရှိပေးပါ။

၇။ ခရီးသွားတော့မယ်ဆိုရင် ခွေးရူးပြန်ကာကွယ်ဆေး ကြိုတင်ထိုးသွားပါ။

Ref: Hello ဆရာဝန်
ရေးသားသူ – Ye Myo Myat
ဆေးပညာပိုင်းဆိုင်ရာတည်းဖြတ်သူ – Dr. Thurein Hlaing Win