ဒီဘက်ခေတ်ကြီးမှာ အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းကစလို့ အရာရာ တိုးတက်မြင့်မားနေဖို့ဆိုတာ ဘာသာစကားတွေရဲ့ အထောက်အပံ့လည်း လိုတယ်ဆိုတာ အားလုံးသိပြီးသားပါ။
အနည်းဆုံးတော့ ဘာသာစကား (၂) မျိုးလောက် တတ်ထားဖို့ လိုတယ်လို့တော့ ကျွန်တော်မြင်ပါတယ် (အနည်းဆုံးနော်) ။ ဘာသာစကား (၂)မျိုးဆိုတာက ကိုယ့်ရဲ့ မိခင် ဘာသာစကားရယ်၊ ကမ္ဘာသုံး ဘာသာစကား တစ်ခုခုရယ်ပေါ့။ ဆိုကြပါစို့ အင်္ဂလိပ်စကား၊ ဂျပန်စကား၊ တရုတ် (မန်ဒရင်းစကား) စသဖြင့်ပေါ့…
ကျွန်တော်ကတော့ ဂျပန်ရယ်၊ တရုတ်ရယ်ကို ခုမှ ကကြီးရေ က ရတုန်း အဆင့်ဆိုတော့ အင်္ဂလိပ်စကားကိုပဲ အဓိကထားပြီး ပြောပြပေးပါ့မယ် (ဟိုနှစ်ခုကလည်း သင်တန်းနဲ့ စနစ်တကျ သင်နေတာတော့ မဟုတ်ဘူးရယ်.. ပြောရရင် ဘာသာစကား အစိမ်းသက်သက်ကြီးကို စမ်းတဝါးဝါးနဲ့ လေ့လာနေရတာ သိပ်တော့ မမိုက်ဘူးပေါ့လေ..အနည်းဆုံးတော့ ဒါလည်း အတွေ့အကြုံတစ်ခုပေါ့) အရေးအသားပိုင်းကတော့ နည်းစနစ်ကျကျလေ့လာမှ ဖြစ်မှာဆိုတော့ ဒါကိုတော့ နောက်မှ ဆက်ပြောကြရအောင်.. လောလောဆယ် သင်တန်းမတက်ဘဲ အင်္ဂလိပ်စကားကို ကောင်းကောင်းပြောနိုင်ဖို့အတွက် အခက်ခဲဆုံးနဲ့ အရေးအကြီးဆုံး အချက်နှစ်ချက်ကို လေ့လာကြည့်ကြရအောင်ပါ…
တကယ်တော့ အင်္ဂလိပ်စကား ကောင်းကောင်းပြောတတ်ဖို့၊ ပြောနိုင်ဖို့ အခက်ခဲဆုံး အဆင့်ဟာ တစ်ဆင့်ပဲ ရှိပါတယ်။ “Courage” – သတ္တိ ဆိုတဲ့ အဆင့်ပါ။ ဟုတ်တယ်လေ.. ကောင်းကောင်း ပြောနိုင်ဖို့ ဆိုတာ ပြောရဲတဲ့ သတ္တိရှိကြရဦးမှကိုး… အမှန်မှာ ကျွန်တော်တို့ ငယ်ငယ်လေးကတည်းက အင်္ဂလိပ်စာကို တောက်လျှောက်သင်ခဲ့ကြရတာဆိုတော့ (သူငယ်တန်းကနေ ဆယ်တန်းပဲ ထားပါဦး.. ၁၁နှစ်တောင်နော်) ဝေါဟာရတွေ အထိုက်အလျောက် ကြွယ်ဝပြီးသားပါ။ ဒီဝေါဟာရတွေကိုလည်း သုံးတတ်နေတာပဲလေ… ဆိုကြပါစို့.. “Who Are You” ဆိုတဲ့ မေးခွန်းကို စာရွက်ပေါ်မှာတွေ့လိုက်ရင် “I am Wathun, Freelance Content Writer from Yoyarlay” ဆိုပြီး ကိုယ့်အကြောင်းကိုယ် ရေးပြတာကတော့ လူတိုင်းနီးပါး တတ်ကြပါတယ် ဟုတ်တယ်မလား..
အဲ.. တကယ်တမ်း ပြောဖို့ဖြစ်လာပြီဆို ပါးစပ်က စကားလုံးရှာမရတော့ဘူးဆိုတာက အဖြစ်အများဆုံးပါပဲ… စာရွက်ပေါ်မှာ ဘယ်လိုမေးခွန်းလာလာ ဖြောင့်ဖြူးအောင် ဖြေတတ်တဲ့ ကျွန်တော်တို့ဟာ အပြင်မှာ နိုင်ငံခြားသားတစ်ယောက်က “What’s your name?” လို့ မေးလိုက်ရင် အသံထွက်မလာတော့တာမျိုး ဖြစ်တတ်ကြပါတယ်.. ဘာဖြေလို့ ဖြေရမယ်မှန်းမသိ.. အာစေးထည့်ခံထားရသလိုပဲလေ… ဒီတော့ ဒါမျိုး အဖြစ်တွေကို ကျော်လွှားနိုင်ဖို့ဆိုတာ အပေါ်မှာ ကျွန်တော်ပြောခဲ့သလို “Courage” ဆိုတဲ့ အဆင့်တစ်ဆင့်ကို ဖြတ်ဖို့ လိုကို လိုပါတယ်။ ဒါက အင်္ဂလိပ်စကားပြော လေ့ကျင့်ရာမှာ အခက်ခဲဆုံး အဆင့်ပါပဲ… ပထမဆုံး တစ်ခေါက်ကို အားတင်းပြီး ပြောချပစ်ပါ… နောက်ပိုင်းတွေ လွယ်သွားပါလိမ့်မယ်…
ကဲ.. ဒီတစ်ဆင့်ကို ကျော်သွားနိုင်ပြီဆို အရေးကြီးဆုံး အဆင့်ကို သွားကြရအောင်ပါ.. ဒီအဆင့်ကတော့ “Do not translate – ဘာသာမပြန်ပါနဲ့” ဆိုတာပါပဲ.. ကျွန်တော်တို့တွေ ငယ်ငယ်က သင်ခဲ့ကြရပါတယ်.. “မြန်မာလိုတွေး၊ အင်္ဂလိပ်လိုရေး” ပေါ့.. အရေးအသားပိုင်းမှာတော့ အသုံးဝင်ကောင်း ဝင်နိုင်ပါတယ်။ စကားပြောဆိုရာမှာတော့ ဒါဟာ လုံးဝ သုံးစားလို့မရတဲ့ အရာတစ်ခုပါ။
သူများပြောလိုက်တဲ့အခါ ပြောလိုက်တဲ့ စကားကို အချိန်ယူပြီး ဦးနှောက်ထဲမှာ ဘာသာပြန်ရမယ်။ ကိုယ်ပြန်ပြောရမယ့်စကားကိုလည်း မြန်မာလိုစဉ်းစားပြီး အင်္ဂလိပ်လို တစ်ခါ ဘာသာပြန်ရမယ်။ ဒီလိုဆို အဆင့်က လေးဆင့်ဖြစ်နေပါပြီ။ ကျွန်တော်တို့ မြန်မာလိုနားထောင်ပြီး မြန်မာလိုပြန်ပြောတဲ့အခါ တကူးတက ဘာသာပြန်နေစရာ မလိုတော့သလိုပေါ့… အင်္ဂလိပ်လိုပြောတဲ့အခါမှာလည်း အင်္ဂလိပ်လိုပဲ နားလည်အောင် လေ့ကျင့်ယူပါ။ ဘာသာမပြန်ပါနဲ့။ ပြီးတော့ အင်္ဂလိပ်လိုပဲ စဉ်းစားပြီး အင်္ဂလိပ်လိုပဲ ပြန်ပြောပါ။
အဲ့တော့ လွယ်လွယ်ပြောရမယ်ဆိုရင် အင်္ဂလိပ်စကားပြောရာမှာ အကောင်းဆုံးက “အင်္ဂလိပ်လိုတွေး၊ အင်္ဂလိပ်လိုပြော” ဆိုတာပါပဲ… တစ်ခုရှိတာက နိုင်ငံခြားသားဆိုရာမှာ လူမျိုးကလည်း အမျိုးမျိုး ရှိတာမို့ သူတို့ရဲ့ Accent လို့ခေါ်တဲ့ လေယူလေတိမ်းကို ရုတ်တရက် ဖမ်းမမိတတ်တာမျိုးဖြစ်တတ်ပါတယ်။ ဒီလိုအခါမျိုးမှာ ဦးနှောက်က သူဘာပြောချင်တာလဲဆိုပြီး စကားအစကအဆုံး ဘာသာပြန်ဖို့ ကြိုးစားတာမျိုး ဖြစ်သွားနိုင်ပါတယ်။
ဒီလိုအခြေအနေမျိုး ကြုံတွေ့ခဲ့ရင် အကောင်းဆုံးက Key Words တွေကို ဖမ်းမိအောင်လုပ်တာပါပဲ။ Key Words ဆိုတာကတော့ စကားတစ်ခွန်းကို အကုန်လုံး လုံးစေ့ပတ်စေ့ နားမလည်တဲ့အချိန်မှာ သူပြောလိုက်တဲ့ စကားတွေထဲက အရေးကြီးမယ်ထင်တဲ့ စကားကို မိအောင်ဖမ်းရတာပါ။ ဥပမာ ဆိုကြပါစို့.. “ Let’s go to the restaurant together” ဆိုရင် ဒီစကားတစ်ခွန်းမှာ Go, Restaurant နဲ့ Together ဆိုတဲ့ စကားသုံးလုံးကို ဖမ်းမိလိုက်တာနဲ့ ကိုယ်က ခန့်မှန်းလို့ ရပါပြီ။ စားသောက်ဆိုင်ကို အတူတူသွားတယ်/မယ် လို့ ဆိုလိုတာမှန်း ခန့်မှန်းလို့ လွယ်သွားပါပြီ။ ကိုယ်နဲ့လား၊ ဒါမှမဟုတ် ဘယ်သူနဲ့လဲ၊ ကိုယ်ခန့်မှန်းတာ မှန်လား၊ မမှန်လားဆိုတာကတော့ “Do you mean …… – မင်းဆိုလိုတာ ဒါများဖြစ်နေမလား” ဆိုတဲ့ စကားမျိုးနဲ့ ပြန်ပြီး မေးမြန်း အတည်ပြုလို့ ရပါတယ်။
ကဲ… ဒီအချက်နှစ်ချက်ကို ကောင်းကောင်း ကျော်လွှားနိုင်ပြီဆိုရင်တော့ အင်္ဂလိပ်စကားကို အေးဆေး ပြောနိုင်လောက်ပါပြီ။ နောက်ထပ် သင်တန်းမတက်ဘဲ အင်္ဂလိပ်စာကို ဘယ်လိုလေ့လာရမလဲဆိုတာကိုတော့ ဆောင်းပါးတစ်ပုဒ်အနေနဲ့ ထပ်ပြီးဖော်ပြပေးဦးမှာမို့ စောင့်ကြည့်ပေးဖို့ မမေ့ပါနဲ့လို့….
Angelic Demon (ရိုးရာလေး)
